تأمّلی بر بنیانهای معرفت شناختی معماری معاصر

نویسندگان

  • عبدالحمید نقره کار دانشیار معماری، دانشکده معماری و شهرسازی، دانشگاه علم و صنعت ایران، تهران، ایران.
  • محمدمنان رئیسی دانشجوی دوره تخصصی دکتری معماری، دانشکده معماری و شهرسازی، دانشگاه علم و صنعت ایران، تهران، ایران
  • کریم مردمی استادیار معماری، دانشکده معماری و شهرسازی، دانشگاه علم و صنعت ایران، تهران، ایران.
چکیده مقاله:

یکی از مباحثی که هنر و معماری سال های اخیر را به لحاظ مبانی نظری تحت الشعاع قرار داده، مباحث مرتبط با دانش"معرفت شناسی" و زیرشاخه های آن می باشد."نسبیّت شناخت" از مهم ترین مباحث مطرح در قلمرو معرفت شناسیِ هنر معاصر می باشد که با مسائلی نظیر تعیین جایگاه پدید آور اثر هنری، مخاطب اثر، چگونگی شکلگیری فرآیند فهم اثر و تعیین سهم هر یک در ب هوجود آمدن واقعه فهم مرتبط می شود. این مسائل ریشه در حوزه ای از معرفت شناسی تحت عنوان"معرفت شناسیِ متن" دارند که امروزه بیش از سایر زیرشاخه های معرفت شناسی، در زیرشاخه هرمنوتیک و به طور خاص هرمنوتیک مدرن نمود یافته است. مطابق با آخرین نظریاتی که در حوزه "معرفت شناسیِ متن" ارائه شده، همه فهم‌ها متأثر از پی شداوریِ مفسرین هستند و پی شداوری ها متأثر از سنت و تاریخ هستند. سنت و تاریخ هم در فراشدی سیال درحال تغییر دائم بوده، فاقد ثبات و ایستای یاند. طبق این نگاه، هر نوع ابژه ای از جمله ابژه های معماری باید متناسب با این فراشدِ سیال ارائه شده، از هندسه هایی در طراحی آثار معماری استفاده شود که متناظر با اصل "نسبیت شناخت" باشند. در این مقاله ضمن اتخاذ رویکردی تاریخی – تفسیری با بهره گیری توأمان از روش استدلالی – منطقی، پس از تعریف اجمالی "دانش معرفت شناسی " به تبیین اصل "نسبیت شناخت" به عنوان یکی از مهم ترین اصول معرفت شناسی معاصر پرداخته، سپس بررسی تأثیرات این اصل بر تحول های معماری معاصر پرداخته شده است. در قسمت پایانی مقاله نیز به نقد این نهضت فکری در بستری معرفتی –فلسفی پرداخته، نشان خواهیم داد که نسب یگراییِ محضی که بر پایه بنیان های فلسفی"معرفت شناسی متن" بیان می شود سبب می شود تا نتوان به هیچ معیار و ضابط های برای شناخت و ارزیابیِ روشمند آثار استناد نمود که این امر، ارزش فهم را دچار چالشی جدّی میکند چرا که هر فهمی را موجّه می نمایاند.

برای دانلود باید عضویت طلایی داشته باشید

برای دانلود متن کامل این مقاله و بیش از 32 میلیون مقاله دیگر ابتدا ثبت نام کنید

اگر عضو سایت هستید لطفا وارد حساب کاربری خود شوید

منابع مشابه

تأملی معرفت شناختی بر جامعه شناسی آکادمیک در ایران

موضوع مورد نظر این مقاله «معرفت­ شناسی جامعه ­شناسی آکادمیک در ایران» است. در واقع، با نگاهی پروبلماتیک به این رشته دانشگاهی، مقاله در پی تأملی در وضعیت آن برای فهم شرایطی است که منجر به تکوین یا عدم تکوین سنت فکری حاکم بر جامعه­ شناسی آکادمیک شده است. روش­ شناسی پژوهش کیفی است: ابتدا به شیوه استقرا از تکنیک مصاحبه عمیق با استادان منتخب بهره گرفته، سپس با استفاده از روش نظریه­ مبنایی داده­های خ...

متن کامل

پرسپکتیو شناختی و استعاره‌های زبانی در معماری معاصر ایران

پرسپکتیو لزوما  ابزاری برای ترسیم نیست بلکه برآمده از ادراک و چهارچوبهای شناختی- زبانی است. درواقع در هنرهای تجسمی پیدایش پرسپکتیو با نگرش زبانی انسان با محیط پیرامون پیوند دارد. به لحاط زبانشناختی، پرسپکتیو نوعی طرح‌واره برای انتقال مفاهیم و شکل‌گیری استعاره‌ها در زبان محسوب می‌شود زیرا به شکل کنایی پیش‌بینی و دریافت انسان به مقوله زمان را نشان می‌دهد و از نقطه نظر مکانی نیز  مشخص‌کننده قاب‌ها...

متن کامل

ساحت مجهول در معماری، لزوم بررسی ابعاد معرفت شناختی انسان در معماری

Knowledge and understanding of human nature and existential dimensions of man, guides individuals to control and direct their needs against diversity and rapid change of styles. Nowadays, art and architecture aim to satisfy public opinion. Diversification and complex forms are changing constantly to satisfy needs according to style, culture, taste, and current technology without considering the...

متن کامل

تأملی بر بنیانهای نظری عدالت در اندیشة سیاسی امام خمینی(س)

این نوشته تلاشی است در جهت تعریف، شناخت و تبیین علت وجودی و رهیافتهای نظری مفهوم «عدالت» دراندیشة سیاسی حضرت امام خمینی. در این مقاله برداشتهای حضرت امام در مقولة عدالت از سه منظر یا رهیافت: وجودشناسی عرفانی، معناشناسی عرفانی و علمِ اخلاق مورد بررسی قرارگرفته و الزامات هر یک مورد بحث واقع شده است. طرح این مباحث از این جهت که مقدمه‏ای بر الزامات نظ...

متن کامل

منابع من

با ذخیره ی این منبع در منابع من، دسترسی به آن را برای استفاده های بعدی آسان تر کنید

ذخیره در منابع من قبلا به منابع من ذحیره شده

{@ msg_add @}


عنوان ژورنال

دوره 5  شماره 9

صفحات  143- 152

تاریخ انتشار 2013-03-01

با دنبال کردن یک ژورنال هنگامی که شماره جدید این ژورنال منتشر می شود به شما از طریق ایمیل اطلاع داده می شود.

میزبانی شده توسط پلتفرم ابری doprax.com

copyright © 2015-2023